بررسی مولکولی و مورفولوژی برخی از گونه های نماتود ی راسته rhabditida در برخی نقاط استان کرمان

نماتود های آزادزی راسته rhabditida باکتری خوار و دارای تنوع بسیار بالایی در بین سایر جمعت های نماتودی می باشند. هدف از انجام این تحقیق شناسایی فون نماتود های راسته rhabditida در برخی نقاط استان کرمان می باشد. تاکنون بررسی جامعی برروی این گروه از نماتود ها در استان کرمان صورت نگرفته است و با توجه به اینکه برخی جنسهای این گروه از نماتود هابه قارچهای خوراکی حمله می کنند شناسایی آنها می تواند در اعمال روشهای مدیریتی و نهایتا پیشرفت صنعت قارچ خوراکی در کشور مثمر ثمر باشد. برای این بررسی طی سالهای 1389 تا 1391 حدود 70 نمونه خاک از مناطق مختلف استان کرمان جمع آوری گردید. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه با استفاده از روش سینی استخراج شدند. سپس از آنها اسلایدهای دائمی تهیه و با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم بررسی و خصوصیات مرفومتریکی و مرفولوژیکی آنها مورد بررسی قرار گرفت. گونه های شناسایی شده بر اساس کلید های موجود با شرح اصلی گونه و سایر شرح های دیگران مقایسه و مورد بحث قرار گرفتند. علاوه بر ویژگی های مورفولوژیک، بررسی های مولکولی نیز به منظور تعیین جایگاه فیلوژنتیکی گونه ها انجام شد. dna نمونه ها با استفاده از سه روش کیت، دستی و دستگاه ترمومیکسر (eppendorf thermomixer) استخراج و تعیین ترادف گونه ها بر اساس ناحیه 18s rdna و 28s rdna به ترتیب واقع در زیر واحد کوچک و بزرگ ریبوزومی صورت گرفت. از بین نماتود های جمع آوری شده، گونه های cervidellus vexilliger، zeldia punctata، cruznema tripartitum و pelodera strongyloides از خاک و rhabditella axei از کمپوست قارچ خوراکی برای اولین بار از استان کرمان شناسایی گردید. همچنین گونه های acrobeles mariannae، acrobeloides bodenheimeri، chiloplacus sp.، panagrolaimus australis، p. facetus ، p. cf. superbus، p. cf. labiatus، p. cf. concolor، p. trilabiatus، propanagrolaimus filiformis، pelodera pseudoteres و zeldia spannata برای اولین بار از ایران و گونه nothacrobeles sp. n برای اولین بار در دنیا گزارش و توصیف می شوند. علاوه بر این نر گونه z. spannata نیز برای اولین بار در دنیا توصیف می گردد. گونه جدید توصیف شده از جنس nothacrobeles دارای طول بدن (518-655 میکرومتر)، سه شیار در سطوح جانبی، پروبولای لبی (labial probolae) به طول 5/8 -4/9 میکرومتر و بدون شیار و دارای برگشتگی انتهایی، کورپوس 3/3 -1/4 برابر ایستموس (isthmus)، اسپرماتکا 8/0-1/1 برابر و کیسه عقبی رحم 5/0-7/0برابر عرض بدن در همان ناحیه، دم به طول 31-43 میکرومتر و در انتها گرد و فاسمید در 38-43 درصدی از طول دم شناسایی می شوند. آنالیز مولکولی، این گونه را نزدیک به گونه cervidellus cancellatus قرار می دهد. توالی یابی گونه های acrobeloides bodenheimeri، panagrolaimus cf. concolor وpelodera pseudoteres برای اولین بار در ایران و توالی یابی گونه های acrobelesmariannae، cervidellus vexilliger، panagrolaimus australis، panagrolaimus cf. labiatus، panagrolaimus trilabiatusو zeldia spannata با استفاده از ناحیه 18s rdnaبرای اولین بار در دنیا انجام گرفت، همچنین ناحیه 28s rdna گونه nothacrobelessp. n. برای اولین بار در دنیا توالی یابی گردید. آنالیز مولکولی، توصیف، تصاویر و جداول اندازه گیری سایر گونه های شناسایی شده به تفصیل آورده شده است. لیست گونه های شناسایی شده در ذیل ارائه می گردد: acrobeloides bodenheimeri (steiner, 1936) thorne, 1937 chiloplacus sp. nothacrobeles sp. n. cervidellus vexilliger (de man, 1880) thorne, 1937 acrobeles mariannae andr?ssy, 1968 zeldia punctata (thorne, 1925) thorne, 1937 zeldia spannata waceke, bumbarger, mundo-ocampo, subbotin and baldwin, 2005 propanagrolaimus filiformis (de man, 1880) andra?ssy, 2005 panagrolaimus australis(cobb, 1893) sudhaus, 1976 panagrolaimus facetus (massey, 1971) andr?ssy, 1984 panagrolaimus cf. superbus fuchs, 1930 panagrolaimus cf. labiatus (kreis, 1929) andra?ssy, 1960 panagrolaimus cf. concolor massey, 1964 panagrolaimus trilabiatus zell, 1987 cruznema tripartitum (von linstow, 1906) zullini, 1982 pelodera strongyloides (schneider, 1860) schneider, 1866 pelodera pseudoteres schulte, 1989 rhabditella axei (cobbold, 1884) chitwood, 1933 کلمات کلیدی: نماتود، تاکسونومی،مورفولوژی، فیلوژنی، 18s rdna، 28s rdna، rhabditida